Nông dân kêu trời vì giống lúa làm… thóc cho gà

Hàng ngàn hộ nông dân tại Hà Tĩnh đang "kêu trời" và vô cùng bức xúc sau khi mua giống lúa VTNA2 với giá đắt đỏ nhưng khi đưa vào sản xuất thì giống nảy mầm rất kém, không thể sử dụng. Ngành nông nghiệp tỉnh nhà đang ráo riết thu hồi lại giống lúa "dởm" này.

Mua giống về làm… thóc cho gà

Những ngày này, nông dân tỉnh Hà Tĩnh đang triển khai gieo sạ vụ Đông Xuân 2013 – 2014 khi thực hiện cơ cấu trà xuân muộn với một số giống lúa ngắn ngày, trong đó có giống VTNA2 (Nông dân gọi tắt là Nghệ An 2, vì giống lúa này do Tổng Công ty CP Vật tư nông nghiệp Nghệ An cung ứng – PV).

Tuy nhiên, chính giống lúa VTNA2 đang khiến hàng ngàn hộ nông dân hoang mang, bức xúc, nháo nhào đi mua giống khác “lấp chỗ trống” thay thế để gieo sạ cho kịp mùa vụ.

Bưng thúng lúa VTNA2 sau khi ngâm ủ cận thận nhưng nảy mầm chỉ đếm được từng hạt đặt giữa sân nhà cùng với cái bao bì đựng giống lúa với hình ảnh quảng cáo “năng suất cao, chất lượng tốt” chị Trần Thị Phong (48 tuổi, trú phường Đại Nài, TP. Hà Tĩnh) bức xúc nói, “Tôi đã ngâm, ủ rất cẩn thận rồi nhưng khi đem ra chuẩn bị để gieo thì phát hiện lúa nảy mầm rất ít. Bực quá tôi đổ ra phơi để cho gà ăn sau đó phải cuống cuồng chạy đi mua giống khác về để gieo cho kịp mùa vụ, chứ không thì phải bỏ hoang đất thôi.” 

Cũng theo chị Phong, giống VTNA2 này, chị mua 6 kg đóng sẵn trong bao bì trọng lượng 1kg/gói giá 25 ngàn đồng.

Cùng là hàng xóm với chị Phong, chị Nguyễn Thị Hà (43 tuổi) cũng bức xúc mở bì giống VTNA2 nảy mầm kém ra cho biết chị đã ngâm, ủ cẩn thận rồi nhưng lúa chỉ nảy mầm được khoảng 50% mà mầm cũng rất yếu không thể gieo sạ.

“Giống khác thì ngâm ủ chừng đó thời gian là đã gieo rồi đó. Đằng này VTNA2 thì nảy mầm quá kém không thể gieo được. Mà có gieo thì nó cũng bị suy dinh dưỡng rồi làm chi được nữa.” Chị Hà nói.

Bà Nguyễn Thị Trùy (55 tuổi, phường Đại Nài) cũng chung cảnh ngộ khi mua 4kg giống VTNA2 mất 1 trăm ngàn nhưng đến thời điểm đưa giống ra đi gieo thì phát hiện nảy mầm quá kém nên đang dừng lại.

Cầm năm lúa giống trên tay, bà Trùy nói “Lên có được một nửa mô chú. Gieo chi được giống ni. Rứa mà quảng cáo này nọ, bán với giá đắt đỏ.”

Cũng theo bà Trùy, vì tỉnh Hà Tĩnh chủ trương cơ cấu giống VTNA2 cho vụ đông xuân này nên phải có hàng ngàn hộ nông dân trên địa bàn đều “dính” phải giống lúa nảy mầm kém này.

Ráo riết thu hồi

Chiều ngày 15/1, Phó GĐ Sở Nông nghiệp Hà Tĩnh, ông Bùi Quang Hoàn cũng khẳng định có sự việc nêu trên.

“Đó là một rủi ro ngoài ý muốn. Chúng tôi đã chỉ đạo kiểm tra ngay sau khi nông dân phản ánh sự việc và hiện đang ráo riết chỉ đạo tập trung thu hồi ngay những lô giống nảy mầm kém đó.” Ông Hoàn cho biết.

Cũng theo ông Hoàn, sự việc được phát hiện cách đây 5 ngày khi một số nông dân đưa giống lúa VTNA2 ra ngâm ủ thử và gieo sạ.

Thông tin từ ông Hoàn, vụ xuân 2014, Tổng Công ty CP Vật tư Nông nghiệp Nghệ An cung ứng cho các địa phương trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh 304,8 tấn giống VTNA2, trong đó có 281,8 tấn nguyên chủng, 23 tấn giống xác nhận nhưng có hiện tượng một số lô giống nảy mầm kém.

Tính đến ngày 14/1/2014 đã phát hiện hơn 80 tấn nảy mầm kém, trong đó có trên 64 tấn giống nguyên chủng, gần 16 tấn giống xác nhận.

“Chúng tôi cũng đã làm việc với Tổng Công ty CP Vật tư Nông nghiệp Nghệ An về sự việc trên và yêu cầu họ trước mắt bổ cứu ngay lô giống khác để nông dân sản xuất kịp thời vụ. Sau đó sẽ xem xét đến nội dung hợp đồng cung ứng giống lúa nảy mầm có vấn đề đó.” Ông Hoàn nói.

Chi cục trưởng Chi cục bảo vệ thực vật Hà Tĩnh, ông Nguyễn Tuấn Thanh cho biết thêm, giống VTNA2 là giống lúa thuần, bản quyền thuộc Tổng Công ty CP Vật tư Nông nghiệp Nghệ An.

Loại giống này được đưa về sản xuất thí điểm tại Hà Tĩnh vào vụ hè năm 2012 sau đó thấy năng suất cao, chất lượng gạo chấp nhận được, giá thành khi bán cũng cao nên năm 2013 Sở Nông nghiệp tham mưu cho tỉnh chủ trương cơ cấu ở hầu hết các địa phương toàn tỉnh.

Còn việc Tổng Công ty CP Vật tư Nông nghiệp Nghệ An cung ứng giống đến nông dân được thực hiện bằng hình thức giao cho các huyện chủ động làm hợp đồng với Tổng Công ty đó.

Ông Thanh cũng cho biết, theo kiểm tra một số lô giống VTNA 2 cho thấy tỉ lệ nảy mầm dưới 60%. Mà như thế là quá kém, không đạt yêu cầu.

Trước sự cố trên, ngày 14/1, Sở Nông nghiệp đã có văn bản gửi các huyện, thành phố, thị xã chỉ đạo khẩn trương thu hồi những lô giống nảy mầm kém và bổ cứu các giống khác cho kịp thời vụ.

Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Hương Sơn, ông Nguyễn Văn Hải cho biết, địa phương này đã hoàn thành việc thu hồi 6 tấn lô giống VTNA2 nảy mầm kém vào chiều ngày 15/1.