Mặc dù dự án mới thực hiện được 2 năm nhưng đã đáp ứng được yêu cầu tiêu chuẩn giống của thị trường… Từ nhiều năm nay VN phải nhập khẩu hàng chục ngàn tấn khoai tây của Trung Quốc, trong đó có vài ngàn tấn là khoai tây giống. Một số năm thiếu giống nông dân nhiều địa phương sử dụng khoai tây thương phẩm để làm giống, nên đã gặp nhiều rủi ro. Nhằm giảm bớt sự lệ thuộc giống khoai tây từ nước ngoài, Trung tâm Giống NLN Lào Cai xây dựng dự án SX khoai tây giống khí canh, nguồn kinh phí do Bộ Kế hoạch & Đầu tư cấp theo Chương trình giống quốc gia, Học viện Nông nghiệp VN chuyển giao công nghệ SX. Với lợi thế là tỉnh miền núi có nhiều tiểu vùng khí hậu khác nhau, hai cơ sở SX giống được xây dựng ở Trại Rau quả Bắc Hà và ở TP Lào Cai với tổng diện tích gần 500 m2. Quy trình SX do trường đại học chuyển giao từ khoai giống gốc, qua thời gian nuôi cấy mô để tạo ra các mầm khoai, sau đó được nuôi trong nhà lưới, môi trường đủ ẩm ướt để cây phát triển và ra củ, từ đó tạo ra giống siêu nguyên chủng, tiếp tục nhân sang giống nguyên chủng rồi hợp tác với các hộ dân để SX giống xác nhận hoặc giống nguyên chủng cung cấp giống ra thị trường.
Vụ xuân 2013, nông dân các xã Quang Kim (Bát Xát), Xuân Giao (Bảo Thắng) và Bản Phố, Tả Chải (Bắc Hà) đã ký hợp đồng với Trung tâm SX hai giống khoai tây Atlantic và Sinora (Hà Lan) nguyên chủng và giống xác nhận. Năng suất khoai tây giống đạt từ 8 – 12 tấn/ha. Trung tâm mua toàn bộ khoai tây thu được của nông dân để chọn lựa những củ đạt tiêu chuẩn cung cấp ra thị trường gần 500 tấn. Giá thu mua của nông dân là 5.000 đ/kg, bán ra 14.000 đ/kg thấp hơn giá nhập khẩu của nước ngoài từ 2.000 – 3.000 đ/kg. Nhiều hộ nông dân tham gia trồng khoai tây giống không ngần ngại cho biết: Trung tâm cung cấp giống, phân bón vô cơ và thuốc BVTV, gia đình chỉ bỏ một ít phân chuồng và công làm đất, chăm sóc, chỉ trong thời gian hơn 3 tháng mỗi ha cho thu nhập từ 30 – 35 triệu đồng, gấp nhiều lần trồng đậu tương và một số cây trồng khác… Vụ xuân 2014-2015, Trung tâm dự kiến SX 500 tấn khoai tây giống. Năm qua Trung tâm đã cung cấp giống cho nông dân các tỉnh: Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Thái Nguyên… Toàn bộ số khoai tây giống này đảm bảo các chỉ tiêu khoai tây giống: Sạch bệnh, kích thước đồng đều, tỷ lệ nảy mầm cao… Qua theo dõi, nông dân nhiều địa phương sử dụng giống khoai tây do Trung tâm Giống NLN Lào Cai SX đều công nhận giống khoai tây đảm bảo chất lượng, giá rẻ nhưng năng suất cao.
Bà Trần Thị Hằng, GĐ Trung tâm Giống NLN Lào Cai: “Với lợi thế của vùng núi cao, trong những năm tới Trung tâm sẽ SX giống vụ hè thu để cung cấp giống cho bà con SX vụ đông. Với năng lực của Trung tâm có thể SX được 1.000 – 2.000 tấn/năm, tuy nhiên đều phụ thuộc vào thị trường. Với chất lượng giống đạt các tiêu chuẩn mà Bộ NN-PTNT đã xác nhận, trong tương lai Trung tâm sẽ áp dụng tiết giảm chi phí để bán với giá thấp, không chỉ cạnh tranh với khoai giống nhập ngoại mà còn cung cấp giống chất lượng cao cho nông dân…”.
