Trong những năm gần đây, một số hiện tượng và tác động của biến đổi khí hậu đã xuất hiện trên địa bàn tỉnh như hạn hán, bão lụt, mưa đá với tần suất ngày càng nhiều và không theo quy luật đã gây những tổn thất lớn cho con người, đất đai và cây trồng đặc biệt là cây ăn quả.
Nhằm ứng phó kịp thời, hiệu quả, giảm đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai hạn hán gây ra. Biện pháp cần làm để giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt và bảo vệ vườn cây ăn quả trong mùa khô hạn như sau:
- Giữ ẩm cho đất trong mùa khô hạn:
Một là cải thiện kết cấu đất bằng cách tăng cường bón các loại phân hữu cơ cho đất như phân chuồng, phân xanh… và các chất hữu cơ khác.
Hai là Che phủ đất đây là một biện pháp bắt buộc để giúp cây trồng vượt qua mùa khô hạn. Đối với các vườn trồng cây lâu năm thì che phủ bằng thảm thực vật là cách làm hiệu quả nhất bằng cách làm cỏ tối thiểu giữ lại hoặc trồng cỏ bản địa, các loại cây cỏ họ đậu… hoặc có thể sử dụng rơm rạ, lá khô … để phủ xung quanh gốc.
Ba là tưới nước tiết kiệm dùng hệ thống tưới nhỏ giọt để tưới nước cho cây, vừa chủ động cung cấp nước cho cây khi cây cần vừa tiết kiệm được nước.
Hình 1: Làm cỏ tối thiểu
- Bón phân cho cây trong mùa khô hạn.
Để cung cấp dinh dưỡng cho cây, nên bón các loại phân hữu cơ, phân vi sinh. Không bón những loại phân chứa nhiều đạm. Đồng thời có thể phun thêm các loại phân bón lá dạng amino để bổ sung thêm dinh dưỡng cho cây mà không cần trải qua quá trình chuyển hóa.
Đối với vườn cây đang đậu quả non hoặc quả đang trong giai đoạn phát triển nên phun phân bón lá có chứa Ca, Cu, B, Zn để tránh hiện tượng nứt quả. Không nên bón phân có chứa Natri và Clo vì sẽ tăng độ độc cho cây.
- Cắt tỉa cành:
Cắt tỉa những cành vô hiệu, cành bên trong tán, cành yếu, cành bị sâu bệnh, đồng thời tỉa bớt hoa và quả non, nên cắt tỉa sớm, tránh tỉa cành vào những ngày nắng nóng (Lưu ý: Không nên xử lý cây ra hoa trong giai đoạn này nếu nguồn nước tưới không đảm bảo cung cấp đầy đủ cho cây khi đậu trái và phát triển trái).
Hình 2: Tủ cỏ gốc
- Phòng trừ sâu bệnh
Thường xuyên thăm kiểm tra vườn để phát hiện sâu bệnh kịp thời.
Đối với các loại sâu ăn lá, rệp mềm, sâu đục thân: Sử dụng một số loại thuốc có hoạt chất Abamectin phun phòng trừ. Đối với ruồi đục quả sử dụng túi chuyên dụng bọc quả hoặc sử dụng một số loại thuốc như Gold Fly 95EC, Akulagold 260EC, Thipro 550EC phun trừ.
Bảo vệ và phát triển các loài thiên địch trong vườn như kiến vàng, ong, bọ rùa, bọ ngựa…
Đối với các loại bệnh hại cây ăn quả như đốm nâu, rỉ sắt, chảy gôm sử dụng một số loại thuốc như Anvil 50SC, Score 50EC, Aliette 80WP, Booc đô, Benlat, Ridomil gold… phun phòng, trừ.
Trên đây là các biện pháp kỹ thuật chăm sóc cây ăn quả ôn đới trong mùa khô hạn.
Đinh Thị Thu Hà
Trung tâm giống nông nghiệp tỉnh Lào Cai
