Trong những năm qua được sự quan tâm chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân và Ngành Nông nghiệp tỉnh Lào Cai hỗ trợ về cơ chế chính sách, đầu tư kinh phí trong công tác nghiên cứu, chọn tạo giống, duy trì thu thập nguồn gen trong lĩnh vực khảo nghiệm giống cây trồng mới. Trung tâm Giống Nông nghiệp tỉnh Lào Cai đã không ngừng mở rộng hợp tác, sáng tạo nghiên cứu, sản xuất. Trong nhiều lĩnh vực giống cây trồng để phát huy lợi thế về khí hậu rất thuận lợi, địa thế các vùng tiểu khí hậu khác nhau để đẩy mạnh nghiên cứu các loại giống. Xác định giống là một trong 4 yếu tố quyết định trong sản xuất nông nghiệp, vai trò của giống cây trồng đã và đang được đặt lên vị trí hàng đầu ưu tiên số 1 cho sản xuất nông nghiệp vì vậy đơn vị đã xác định đây là nhiệm vụ trong tâm xuyên suốt để tập trung nguồn lực xây dựng các chương trình nghiên cứu khoa học bài bản hiệu quả cao:
Lĩnh vực nghiên cứu chọn tạo giống cây ăn quả ôn đới:
Trại nghiên cứu và sản xuất rau quả Bắc Hà (Tiền thân có tên là Quốc Doanh rau quả Bắc Hà) – được thành lập từ năm 1960 với nhiệm vụ chủ yếu là nghiên cứu khảo nghiệm chọn tạo, sản xuất các giống rau, cây ăn quả ôn đới tại Lào Cai. Trải qua hơn 60 năm nghiên cứu, khảo nghiệm bảo tồn đã sưu tập được trên 100 giống cây ăn quả ôn đới các loại. Từ đó đã chọn tạo được các giống cây ăn quả ôn đới mới Lê VH6, Đào Pháp chín sớm, Mận Tam Hoa Bắc Hà, Mận Tả Van, mận Hậu, Hồng giòn Fuzu mang thương hiệu Lào Cai. Các giống cây ăn quả ôn đới do Trung tâm chọn tạo đã được Bộ Nông nghiệp, Sở Nông nghiệp công nhận và đưa vào cơ cấu sản xuất hàng năm.
Hiện nay các giống cây ăn quả ôn đới do Lào Cai chọn tạo đã có mặt trên nhiều tỉnh có diện tích sản xuất cây ăn quả ôn đới lớn trên phạm vị toàn quốc như Sơn La, Lai Châu, Lào Cai, Tuyên Quang, Cao Bằng, Hà Giang….
Giống lê VH6 do Trung tâm chọn tạo đã được Bộ Nông nghiệp & PTNT công nhận đặc cách giống cây trồng mới năm 2012 (QĐ số 298/QĐ-TT-CCN ngày 12/7/2012). Giống lê VH6 có sức sinh trưởng khỏe dễ thích nghi, chống chịu sâu bệnh tốt, năng suất cao (10-15 tấn/ha), quả ăn ngọt, mẫu mã đẹp, ổn định, được người nông dân tin dùng. Hiện nay giống lê VH6 đã và đang được các tỉnh thuộc Lào Cai, Lai Châu, Sơn La…phát triển mở rộng.
Các giống Mận tam Hoa Bắc Hà, Mận Tả Van, Mận Hậu, Đào Vân Nam chín muộn, đào Pháp chín sớm, lê Xanh Bắc Hà….. là các giống cây ăn quả do Trung tâm Khảo nghiệm chọn tạo phù hợp với Lào Cai, sinh trưởng khỏe, chất lượng quả ngon, dễ trồng thâm canh, phù hợp với cơ cấu giải vụ quả ôn đới, giá bán quả cao.
Phát huy những thành tựu đã đạt được, Trung tâm Giống Nông nghiệp Lào Cai đã tiếp tục cho ra đời những giống cây ăn quả mới như cây Tỳ Bà, lê Hàn Quốc, Quýt đường, cây dược liệu Tam Thất Bắc, cây Bảy lá một hoa……cho năng suất cao, chống chịu sâu bệnh và đặc biệt chất lượng quả ngon, hiệu quả kinh tế cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của người sản xuất.
 |
Đ/c Giàng Thị Dung – Phó chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra đánh giá mô hình khảo nghiệm
Giống mận tím chín sớm Bắc Hà năm 2021
Lĩnh vực sản xuất giống cây ăn quả ôn đới
Trung tâm Nông nghiệp Lào Cai đã và đang khép kín chuỗi quy trình từ nghiên cứu chọn tạo, khảo nghiệm và tổ chức sản xuất đến cung ứng ra thị trường. Trung tâm tổ chức thu thập nguồn vật liệu khảo nghiệm, lai tạo phong phú từ nguồn trong nước và nhập nội, cải tạo dòng giống chọn lọc những cây đầu dòng có năng suất cao, sinh trưởng khỏe phù hợp với vùng cao Lào Cai, chất lượng quả ngon, phù hợp chế biến như (Giống mận Tam Hoa Bắc Hà, lê VH 6, lê Hàn Quốc, Hồng Giòn Fuzu, Tỳ bà, Quýt đường…) . Đặc biệt là Giống mận tím chín sớm Bắc Hà, năng suất cao, chống sâu bệnh tốt, vỏ quả khi chín màu đỏ tím, thịt quả màu vàng, thơm ngon tương đương các giống Mận nhập từ Australia, New zealand ..
Hàng năm Trung tâm tổ chức sản xuất 15-20 vạn cây giống các loại như (lê VH6, Mận tam Hoa Bắc Hà, mận Tả Van, Hồng giòn Fuzu, Đào D2…), đáp ứng đủ cây giống chất lượng phục vụ nhu cầu sản xuất của nhân dân Lào Cai và các tỉnh lân cận.
Vườn ươm sản xuất giống cây ăn quả ôn đới năm 2021
Hiện nay Lào Cai là Trung tâm nghiên cứu, phát triển sản xuất và nhân giống nông nghiệp lớn của cả nước. Ngoài lĩnh vực nghiên cứu, chọn tạo giống cây ăn quả, Lào Cai có nhiều tiểu vùng khí hậu thuận lợi cho việc duy trì nhân dòng giống lúa bố mẹ và sản xuất giống lúa lai, (Đã được Bộ Nông nghiệp &PTNT xác định tại Văn bản số 726/BNN-KH ngày 17/3/2010 là vùng sản xuất giống lúa bố mẹ và vùng sản xuất hạt giống lúa lai F1 tại Lào Cai), với qui mô 60ha nhân dòng bố mẹ tại Bắc Hà, Bát Xát để nhân giống bố mẹ đáp ứng sản xuất trên 500ha lúa giống F1 nhằm phục vụ nhu cầu giống cho nhân dân sản xuất và giống dự trữ khi cần tại tỉnh Lào Cai nói riêng và cả nước nói chung.
ThS. Giám đốc – Nguyễn Bá Thế
